เมื่อฝนตก น้ำฝนที่ตกถึงพื้นดินจะหายไปได้ ๓ ทางคือ (๑) รากพืชดูดน้ำ ขึ้นไปตามลำต้น แล้วระเหยเป็นไอน้ำที่ใบเข้าสู่บรรยากาศ (๒) น้ำไหลไปตาม ผิวดินลงสู่ร่องน้ำ ลำธาร และแม่น้ำลำคลอง (๓) น้ำไหลซึมลงในดินกลายเป็น น้ำใต้ดิน           น้ำใต้ดินเป็นน้ำที่ค่อย ๆ ซึมลงไปในดินอย่างช้า ๆ ผ่านช่องโหว่ในดิน หรือรอยแตกในดินและรูพรุนในดิน น้ำเช่นนี้บางทีก็ลงไปลึกจากผิวดินได้หลายร้อย เมตร น้ำใต้ดินจะลงไปขังอยู่ตามแนวหิน ในที่บางแห่งมีน้ำใต้ดินซึ่งเป็นน้ำบริสุทธิ์ ขังอยู่ในชั้นหินจนเป็นอ่างเก็บน้ำธรรมชาติขนาดใหญ่ก็มี ด้านบนของบริเวณที่อิ่มตัว ของน้ำเช่นนี้เรียกว่า "ชั้นน้ำใต้ดิน" น้ำใต้ดินมักจะซึมต่ำลงไปแปรรูปเป็นน้ำพุ น้ำใต้ดินอาจทำให้ชั้นหินใต้ดินพังทลายได้เช่นเดียวกับน้ำที่อยู่บนผิวดิน ที่ใด ที่ก้อนหินเป็นหินปูน น้ำซึ่งมักจะมีคาร์บอนไดออกไซด์ปนอยู่ด้วยจะค่อย ๆ ละลาย เนื้อหิน และจะซึมผ่านรอยแตกของหินทำให้รอยแตกนั้นขยายกว้างยิ่งขึ้น จนในที่สุด ก็กลายเป็นถ้ำขนาดใหญ่             น้ำพุ           น้ำพุ คือน้ำใต้ดินที่ไหลกลับขึ้นมาที่ผิวโลก ตามธรรมชาติ อาจไหลขึ้นมาตลอดเวลาช้า ๆ ขังอยู่ในบ่อ เรียกว่า บ่อน้ำพุ หรือพุ่งขึ้นมา อย่างแรงเป็นน้ำพุสูงขึ้นไปในอากาศก็ ได้ น้ำที่ไหลขึ้นมานั้นถ้าเป็นน้ำที่มีอุณหภูมิต่ำ กว่าอุณหภูมิของร่างกายมนุษย์เรียกว่า "พุน้ำเย็น" แต่ถ้ามีอุณหภูมิสูงกว่าเรียกว่า "พุน้ำร้อน"ดังเช่น บ่อน้ำพุร้อนที่อุทยานแจ้ซ้อน จังหวัดลำปาง ซึ่งมีอุณหภูมิสูง ๘๐ องศาเซลเซียส      ๑   |  ๒