จากต้นน้ำสู่ทะเล
เราเรียกจุดเริ่มต้นของแม่น้ำว่า ต้นน้ำ การเดินทางของแม่น้ำในแม่น้ำ ลำคลอง
เป็นไปตามลำดับขั้นตอนต่อไปนี้
๑. ต้นน้ำ ต้นน้ำอยู่บนภูเขา หรือเนินเขาสูง มีความลาดชันค่อนข้างมาก ต้นน้ำ
เป็นแหล่งผลิตน้ำให้แก่ลำธาร น้ำฝนที่ตกลงสู่บริเวณต้นน้ำไหลลงสู่
ลำธาร ได้ ๒ วิธี คือไหลไปตามผิวดิน และไหลซึมออกมาจากดิน
บริเวณต้นน้ำใดมีป่าไม้ปกคลุม ป่าก็จะช่วยป้องกันไม่ให้น้ำฝนกัดเซาะ
พาผิวดินพังทลายไป และช่วยรักษาความสมบูรณ์และความชุ่มชื้น
ไว้ไม่ให้เสื่อมสูญ ส่วนเศษไม้ใบไม้ที่ทับถมผุพังอยู่บนพื้นผิวดินที่พื้นป่า
ก็จะช่วยดูดซับน้ำฝนไว้ ทำให้น้ำสามารถไหลซึมลงไปสะสมอยู่ในดิน
ได้มาก น้ำจึงไหลระบายจากดินลงสู่ลำธาร ลำห้วยได้อย่างสม่ำเสมอ
ตลอดเวลา
๒. ลำธาร ลำธาร คือ ทางน้ำเล็กที่ไหลลงจากเขา กระแสน้ำในลำธารไหลแรง
กัดเซาะดินข้างตลิ่งให้พังทลายไหลลงมาตามกระแสน้ำ ลำธารหลาย
สายไหลรวมกันกลายเป็นแม่น้ำ
๓. ลำห้วย ลำห้วย คือ แอ่งน้ำลึกกว้าง มีทางน้ำไหลมาจากภูเขา ขังอยู่ตลอดปี
หรือแห้งบ้างเป็นครั้งคราว น้ำบางส่วนจากต้นน้ำไหลลงไปอยู่ใน
ลำห้วย และจากลำธาร ลำห้วย น้ำจะไหลลงสู่แม่น้ำ
๔. แม่น้ำ แม่น้ำ คือ ลำน้ำใหญ่ซึ่งเป็นที่รวมของลำธารหลายสาย แม่น้ำ
ส่วนมากยาวหลายร้อยกิโลเมตร เช่น แม่น้ำเจ้าพระยายาว ๓๖๐ กิโลเมตร
แม่น้ำท่าจีนยาว ๓๑๕ กิโลเมตร

 
  | ๒ | |  | | |   | |